कुराकानी/विचार

किन चल्दैछ नेता लखेट्ने अभियान ?

किन चल्दैछ नेता लखेट्ने अभियान ?

   
बुढापाका भन्थे– अति गरे खती हुन्छ । बंगलादेशमा पनि त्यस्तै भयो । तानासाही बन्न खोज्दा लगातार १५ वर्ष शासन गरेकी शेख हसिना देशबाटै लखेटिइन् । विद्यार्थी आन्दोलनले हसिनाको पतन गराइदियो । सडक आन्दोलनको कारण देश छोडेर भाग्ने उनी एक्लो तानासाही भने होइनन् । दक्षिण एसियामा नै यसअघि श्रीलंकाका गोटाबाय राजापाक्ष र अफगानिस्तानका अफरफ घानी पनि जनविद्रोहको कारण देश छाड्न बाध्य भएका थिए । अमेरिकी सहयोगमा अफ
प्रदीप गिरीले बालेको समाजवादको आलोक

प्रदीप गिरीले बालेको समाजवादको आलोक

   
बाँचिरहेको जिन्दगीका बेलामा कहीँकतै प्रदीप गिरीले भनेका थिए, ‘मृत्यु नै जीवनको अन्तिम पाना हो ।’ यो जीवन र जगत्लाई जसरी प्रदीप गिरीले बुझे जिन्दगीलाई शास्त्रीय ऐनाबाट हेर्ने, जिउने र बुझ्नेहरू सायदै हुन्छन् यो संसारमा । उनले बाँचेको निजी जीवन, राजनीतिक र सामाजिक जीवनको त्यो अद्भूत संयोग सायदै कसैको जीवनमा हुन्छ । नेपाली समाज अनि राजनीतिमा एउटा कहिल्यै नभिभ्ने ‘दीप’ हो प्रदीप गिरी । समाजवादी चिन्तक
के हो संक्रमणकालीन न्याय ?

के हो संक्रमणकालीन न्याय ?

   
लामो समयदेखि विवादित रहेको संक्रमणकालीन न्यायको मामलामा सहमति बनेपछि यसै हप्ता कानुन निर्माणको काम पनि सकिने भएको छ । एकाथरी यो मामला अझै टुङ्गिदैन कि भनेर चिन्ता गरिरहेका छन् भने अर्काथरी यसको ठिक विपरीत टुङ्गी पो हाल्छ कि भन्ने मनोविज्ञानमा देखिन्छन् । छिटो टुंगिए हुन्थ्यो भन्नेको इच्छा अब पूरा हुने भएको छ भने छिट्टै नटुंगिए परियोजना चलिरहन्थ्यो भन्नेका लागि यो चिन्ताको विषय बनेको छ । यसरी खुसी
शिवालयमा कमरेडहरूको भिड

शिवालयमा कमरेडहरूको भिड

   
साउन महिनालाई नियालेर हेरियो । धार्मिक महिनाको परिचय बोकेको साउनलाई विचारधारात्मक नजरले हेर्दा कस्तो देखिन्छ ? भन्ने कौतुहल्ता यस स्तम्भमा मेट्ने प्रयास गरिने छ । पूर्वीय समाजका सबै पक्ष राम्रा छैनन् । राम्रा र आवश्यक प्रथा, परम्परालाई निरन्तरता दिदै अनावश्यक, अन्धविश्वासलाई हटाउँदै आजको समयमा बाँच्नका निम्ति आम दुनियाँलाई अनुरोध गर्नुपर्छ/गरिन्छ । धार्मिक आस्थामा विश्वास राख्नेहरूका निम्ति कुनै प
कर्णालीलाई सौतेनी बजेट

कर्णालीलाई सौतेनी बजेट

   
यतिबेला संघीय र प्रदेशसभामा बिनियोजित बजेटमाथि छलफल चलिरहेको छ । संघमा जेठ १५ र प्रदेशमा जेठ ३० मा प्रस्तुत भएको बजेटमाथि चलिरहेको चलफल चासो र गुनासोको विषय बनेको छ । अर्थात बिनियोजित बजेटले ध्यानाकर्षण गरेको छ । यसअघिका सरकारले ल्याएका बजेट जस्तै आर्थिक वर्ष २०८०÷०८१ को बजेट पनि विवादरहित बन्न सकेन । जसरी यसअघिका सरकारमा बसेका दलहरूको मनोमानी चल्थ्यो, त्यसैगरी यसपालिको बजेटमा पनि उही पूरानो ब्यथा
दलितमैत्री बजेट र प्राथमिकता

दलितमैत्री बजेट र प्राथमिकता

   
नेपाली जनताको भावना र संविधानको मूल मर्मअनुरुप विविधता वीचको एकता, सामाजिक साँस्कृतिक ऐक्यवद्धता, सहिष्णुता र सद्भावलाई संरक्षण एवं प्रवर्धन गर्दै बर्गीय जातीय, क्षेत्रीय, भाषिक, धार्मिक, लैङ्गिक विभेद र सवै प्रकारका जातीय छुवाछुतको अन्त्य गरी आर्थिक समानता, समृद्धि र सामाजिक न्याय सुनिश्चित गर्न समानुपातिक समावेशी र समतामुलक समाजको निर्माण गर्ने निर्वाचित सरकारको अहंम भूमिका रहन्छ । श्रमजिवी र कल
‘फूल टिप्ने आँट कसैले नगरून्’

‘फूल टिप्ने आँट कसैले नगरून्’

   
मान्छेको अनुहार एक अनि रूप अनेकौं हुन्छन् । म एउटा त्यस्तो पात्र हुँ मलाई म नै हुनुछ। जीवन्त र अनन्तकालसम्म म मै भनेर चिनिनुछ। म अरूको तुलना गरेर म आफुलाई सिङ्गारिनु छैन। मेरो असली पहिचान मेरै हुनुपर्छ । कुनै बाहिरी आवरण ओढेर नक्कली राम्रो बन्नु छैन। म त पत्रपत्र मिलेर एउटा सुन्दर फूल बन्नुछ। मलाई तुलना गर्नुछ त केवल प्रकृति सङ्ग। हो म त्यही प्रकृति हुँ जो ममा प्रकृतिसङ्ग रमाउने क्षमता छ। मलाई प्
‘नेपाल हिंड्नुपर्ने बाटोको न्वारान गरौं’

‘नेपाल हिंड्नुपर्ने बाटोको न्वारान गरौं’

   
मैले मानव इतिहासमा सबैभन्दा मान्ने मान्छे अल्बर्ट आइनस्टाइन हुन् । उनी मानव र भौतिक विज्ञानमा अहिलेसम्मका सबैभन्दा ठूला चिन्तक हुन् । उनी भन्थे- मसँग कुनै ठूलो प्रतिभा छैन तर म अत्यन्त गम्भीर ढंगले जिज्ञासु छु, जान्ने प्रयास गर्छु । उनी भन्थे- कुनै व्यक्तिलाई उसले दिने उत्तरले भन्दा उसले सोध्ने प्रश्नद्वारा मूल्यांकन नगर । हालसालै एउटा पुस्तक आएको छ- द आइनस्टाइन इफेक्ट । यसमा उनको विचारले पारेको
रविको प्रस्टीकरणमा प्रश्न

रविको प्रस्टीकरणमा प्रश्न

   
काठमाडौँ। नेपाली कांग्रेसका महामन्त्री गगन थापाले सहकारी ठगी प्रकरणमाथि निष्पक्ष अनुसन्धान हुनेमा विश्वास गर्न नसकिने बताएका छन्। सोमबारको प्रतिनिधिसभा बैठकमा विशेष समयमा बोल्दै महामन्त्री थापाले सहकारी ठगीमा मुछिएका उपप्रधान तथा गृहमन्त्री रवि लामिछाने नेतृत्वको प्रहरी प्रशासनबाट त्यसको निष्पक्ष अनुसन्धान हुन्छ भनेर पत्याउन नसकिने बताएका छन्। प्रतिपक्षको ठाउँबाट सहकारी काण्ड फासफुस हुने खतरा दे
कर्णाली के हो ? के होइन ?

कर्णाली के हो ? के होइन ?

   
प्रदीप गिरी भन्ने गर्थे, ‘मुलुकमा कोही पिछडिएको वा पछि पारिएको छ भने त्यो हो कदमजम ।’ अर्थात् कर्णाली, दलित, महिला, जनजाति र मधेसीमाथि राज्यले हेर्ने दृष्टिकोण । कर्णालीका बारेमा धेरै चर्चा हुन्छ । भोग, रोग र शोक कर्णालीको नियति नै हो । प्राकृतिक सौन्दर्यता, सभ्यता, संस्कृति, कला साहित्यमा कर्णाली उत्कृष्ट भए पनि त्यसको विकासमा कुनै पनि शासकको ध्यान जान सकेन । अझ डरलाग्दो त सडकमार्ग छ, जुन मार्गल